De staatssecretaris voelt niet voor een verplichting, zij vindt dat de vertrouwenspersoon moet worden “gedragen door de organisatie”. Dat is een mooie gedachte. En toch is er ook een andere kant van de medaille.

Laten we beginnen met het goede nieuws. Er zijn organisaties die sociale veiligheid een belangrijk item vinden. Zij hebben de zaken uit overtuiging goed geregeld en acteren hier ook naar. Deze organisaties hebben een gedegen beleid, houden dit beleid ook levend en erkennen de rol die de vertrouwenspersoon hierin kan hebben. Dit alles vanuit de volle overtuiging dat iedereen veilig en vertrouwd moet kunnen werken en dat dit eveneens bijdraagt aan de organisatiedoelstellingen.

Dan rest ons de vraag of een verplichting gaat helpen voor organisaties die nog niet (voldoende) stil hebben gestaan bij sociaal emotionele veiligheid. Of bij organisaties die het niet nodig vinden om zaken op dit gebied te regelen; om welke reden dan ook.
Bij de eerste categorie levert een verplichting wellicht net dat zetje op, dat nodig is om de sociaal emotionele veiligheid wél de aandacht te geven die het verdient. En als het dan ook nog tot gevolg heeft dat zaken in volle omvang goed geregeld worden, dan is dat pure winst. Zowel voor de medewerkers als ook voor de organisatie. Een deskundige vertrouwenspersoon kan in dergelijke situaties een waardevolle bijdrage leveren.

Maar juist bij dié organisaties die een vertrouwenspersoon niet nodig, of misschien zelfs wel lastig vinden, ben ik bang dat er misschien wel andere aspecten een rol spelen. Wordt het verplicht stellen dan niet een kwestie van een ”vinkje zetten”?

Wil je dat de rol van vertrouwenspersoon echt iets oplevert, zal er echt iets meer moeten gebeuren. Dan moet je de vertrouwenspersoon ook voldoende toerusten en bekend maken, zorgdragen voor een goede toegankelijkheid, faciliteren en vooral serieus nemen. De vraag is of een verplichting hieraan gaat bijdragen. Om maar niet te spreken over kwaadwillende bedrijven die regels met voeten treden.  Het klinkt zo mooi “de vertrouwenspersoon moet gedragen worden door de organisatie”, maar wellicht is er toch meer nodig. We zullen de discussie met belangstelling blijven volgen.